Henk Gossink over ruimte voor verschillen:
Als wereldpolitiek lokaal wordt
In de raadzaal zit een gezelschap van (vooral) heren die zich buigen over de vraag hoe de tijdelijke asielzoekersopvang heeft gefunctioneerd. Een raadslid stelt een vraag over eventuele overlast. De burgemeester geeft antwoord dat er helaas sprake is geweest van overlast voor de asielzoekers doordat enkele jongeren meenden met veel lawaai uiting te geven aan hun ongenoegen over het tijdelijke centrum. Het raadslid constateert dat de overlast dus niet van de asielzoekers zelf afkomstig is, betreurt dat jongeren uit de eigen gemeenschap zich zo hebben opgesteld en bedankt de burgemeester voor het antwoord.
Wat gebeurt er als wereldpolitiek lokaal wordt? Die vraag heeft, vermoed ik, veel mensen beziggehouden na ‘daar moet een piemel in’ in Steenbergen en het bliksembezoek van Dijkhof aan het dorp Oranje. Nu zijn juist deze twee lokale gezichten van wereldpolitiek niet helemaal een goed voorbeeld, omdat hier een landelijk politicus uitleg kwam geven en rondtrekkende nazi’s een lokaal proces verstoorden.
Als je kijkt naar de plekken waar wel echt een lokaal proces op gang is gekomen, dan zie je een paar dingen tegelijkertijd gebeuren. In de eerste plaats wordt het gesprek ineens concreet: het gaat om 40 asielzoekers die gedurende drie weken hier zullen verblijven, het gaat om 400 personen voor 72 uur in de noodopvang in een sporthal. Daarmee wordt het gesprek ook ontdaan van het buitenproportionele karakter: niet een tsunami, maar een precies aantal ‘druppels’.
Daarnaast zijn veel gemeenten de discussie in hun plaats begonnen, voor er een vraag van het COA lag. Juist om zorgvuldig in raad en college de impact in de lokale gemeenschap te kunnen wegen en de praktisch implicaties te voorzien.
Ook was duidelijk dat overal verschillen ontstaan, Zutphen reageert anders dan Purmerend en de conclusies in Steenbergen worden in Goes niet gedeeld. De ruimte voor deze verschillen lijkt vooralsnog niet slecht voor het draagvlak in de samenleving als geheel.
De gesprekken worden ook al snel praktisch. Wat moet er worden gedaan? Wie kan helpen? Waar kunnen we terecht? Hoe vertellen wij het de buren?
Tot slot springt in het oog dat, ook op plaatsen waar partijen lijnrecht tegenover elkaar komen te staan, de dialoog op gang blijft. De gesprekken met de bewoners zijn geen losse ‘events’, maar eerder belangrijke momenten in een langer lopende relatie.
Idealiter gaat lokale politiek over vraagstukken waar je naartoe kan lopen, en waar je moeilijk van weg kan kijken. De vraag wat er gebeurt als wereldpolitiek lokaal wordt, heeft in honderden gemeenten een hoopvol antwoord gekregen in de afgelopen maanden. Wat zou er gebeuren als het klimaatvraagstuk een lokale kwestie zou worden?